Bazal hücreli cilt kanseri (BCC), ciltte bulunan bazal hücrelerden kaynaklanan yaygın ve genellikle yavaş büyüyen bir kanser türüdür. Bazal hücreler, cilt altındaki dermis tabakasında bulunan hücrelerdir ve cildin yenilenmesine yardımcı olurlar. BCC genellikle vücudun güneşe maruz kalan bölgelerinde ortaya çıkar, ancak güneşe maruz kalmayan bölgelerde de görülebilir. Bu kanser türü, çevre dokulara yayılma eğiliminde olmasa da, tedavi edilmediği takdirde çevresindeki cilt ve dokulara zarar verebilir. BCC, cilt kanserlerinin en yaygın türüdür, ancak diğer cilt kanseri türlerine göre daha düşük ölüm oranlarına sahiptir çünkü genellikle çevre dokulara yayılma eğiliminde değildir. Ancak, tedavi edilmediği takdirde ciltte kalıcı hasarlar ve daha ileri komplikasyonlar gelişebilir.
Bazal hücreli cilt kanserinin gelişiminde bazı risk faktörleri rol oynar. Bunlar:
📌Güneş Işığına Maruz Kalma: En önemli risk faktörü, ultraviyole (UV) ışınlarına uzun süre maruz kalmaktır. Güneş ışığı, cilt hücrelerinde DNA hasarına yol açarak kanserin gelişmesine zemin hazırlar.
📌Yaş: Bazal hücreli cilt kanseri, genellikle 50 yaşın üzerindeki bireylerde daha yaygındır. Ancak, güneşe maruz kalan genç bireylerde de görülme ihtimali vardır.
📌Açık Tenli Olma: Açık tenli kişiler, ciltlerinde melanin miktarı daha az olduğu için UV ışınlarına karşı daha hassastır.
📌Genetik Yatkınlık: Ailede bazal hücreli cilt kanseri öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
📌Zayıf Bağışıklık Sistemi: Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde, örneğin organ nakli yapılmış hastalarda, BCC riski daha yüksektir.
📌Fazla Yanık Geçirme: Özellikle çocukluk döneminde sıkça güneş yanığı geçirmek, cilt kanseri riskini artırabilir.
Bazal hücreli cilt kanserinden korunmak için alınabilecek önlemler şunlardır:
✅Güneş Koruyucu Krem Kullanımı: UV ışınlarına karşı cilt koruması sağlayan güneş koruyucu kremler kullanmak önemlidir. SPF 30 ve üzeri ürünler tercih edilmelidir.
✅Güneşe Maruz Kalma Süresini Sınırlamak: Güneşe en yoğun zaman olan 10:00-16:00 saatleri arasında dışarıda bulunmaktan kaçınılmalıdır.
✅Koruyucu Giysiler Giymek: Şapka, güneş gözlüğü ve uzun kollu giysiler gibi koruyucu kıyafetler giymek, cildi UV ışınlarından korur.
✅Düzenli Cilt Kontrolleri: Cilt üzerinde anormal büyümeler, yaralar veya değişiklikler fark edildiğinde bir dermatolog ile görüşmek önemlidir.
✅Solaryumdan Kaçınmak: Solaryum cihazları, UV ışınlarını yoğunlaştırarak cilt kanseri riskini artırabilir. Solaryumdan kaçınılmalıdır.
Bazal hücreli cilt kanseri, genellikle çevreye yayılmayan ve yerel olarak sınırlı kalan bir kanser türüdür, ancak evrelemesi de tedavi sürecinde önemlidir. Evreleme şu şekilde yapılır:
🔸Evre 0: Kanser, sadece cildin üst tabakasında (epidermis) yer alır ve derin dokulara yayılmamıştır.
🔸Evre I: Kanser, cildin daha derin tabakalarına ulaşmış olabilir, ancak hala sınırlıdır ve çevre dokulara yayılmamıştır.
🔸Evre II: Kanser, çevre cilt dokularına yayılabilir ancak lenf düğümlerine veya uzak organlara sıçramamıştır.
🔸Evre III: Kanser, çevredeki dokulara ve bazen lenf düğümlerine yayılabilir, ancak uzak organlara yayılmamıştır.
🔸Evre IV: Kanser, çevredeki dokulara ve bazen lenf düğümlerine yayılabilir, Ayrıca uzak organlara yayılmıştır.
Bazal hücreli cilt kanserinin tedavisi, kanserin evresine ve konumuna göre değişir:
🔹Evre 0: Tedavi genellikle cerrahi müdahale ile tümörün çıkarılmasıyla yapılır. Bazal hücreli kanserin bu evresi, genellikle çok iyi prognoz gösterir.
🔹Evre I: Kanserin daha derinlere yayıldığı bu evrede, cerrahi müdahale (tümörün cerrahi olarak çıkarılması) ve bazen radyoterapi kullanılabilir.
🔹Evre II: Kanser çevre dokulara yayıldığında, cerrahi müdahale ve radyoterapi tedavisi gerekebilir. Gerekli durumlarda kemoterapi de uygulanabilir.
🔹Evre III: Bu evrede, kanserin çevre dokulara ve lenf düğümlerine yayılmasından dolayı cerrahi müdahale, radyoterapi ve kemoterapi tedavi seçenekleri arasında yer alır.
🔹Evre IV: Kanser uzak organlara yayılmıştır. Tedavide cerrahi müdahale, radyoterapi, kemoterapi, akıllı ilaçlar ve immünoterapi tedavi seçenekleri arasında yer alır.
Bazal hücreli cilt kanserinin tedavisinde kullanılan güncel sistemik tedavi yöntemleri şunlardır:
➤ İmmünoterapiler: Özellikle ileri evrelerde ve çevre dokulara yayılmaya başlayan kanserlerde, immünoterapiler, bağışıklık sistemini kanser hücrelerine karşı harekete geçirebilir. Bu tedavi, kanserin vücutta yayılmasını engelleyebilir.
➤ Hedefe Yönelik Tedavi: Bazı BCC türleri, belirli genetik mutasyonlar nedeniyle daha agresif olabilir. Hedefe yönelik tedaviler, bu mutasyonları hedef alarak tedavi edebilir.
➤ Kemoterapi: BCC tedavisinde kemoterapi genellikle çok yaygın olmasa da, bazı durumlarda kanserin hızla büyümesini engellemek için kullanılabilir.
➤ Radyoterapi: Cerrahi tedavi ile tümör alınamıyorsa, radyoterapi kullanılarak kalan kanser hücreleri yok edilebilir. Bu, özellikle kanserin derin tabakalara inmesi durumunda tercih edilir.
📌 Bazal Hücreli Karsinom (BCC), cilt kanserlerinin en yaygın ve en düşük riskli türüdür. Genellikle yavaş büyür, metastaz yapmaz ve erken teşhisle tamamen tedavi edilebilir.
Sağkalım Oranı Nedir?
✅ 5 Yıllık Sağkalım Oranı: %95 - %100
✅ Metastaz Yapma Olasılığı: %0.1 - %0.5 (Çok nadir)
✅ Tamamen Tedavi Edilme Şansı: %99 (Erken evrede cerrahi ile)
⏳ Yaşam Süresi: Erken teşhis edilen ve uygun şekilde tedavi edilen BCC hastaları, normal bir yaşam süresi bekleyebilir.
Yaşam Süresini Etkileyen Faktörler
✔ Tümörün Konumu: Yüz, kafa derisi veya burun gibi bölgelerde BCC daha agresif olabilir.
✔ Büyüklüğü ve Derinliği: Çok büyük veya derin dokulara yayılmış tümörler tedaviyi zorlaştırabilir.
✔ Nüks (Tekrar Etme) Riski: Önceden BCC geçirmiş kişilerde yeni BCC gelişme riski yüksektir.
✔ Bağışıklık Sistemi: Bağışıklığı zayıf kişilerde (örneğin organ nakli hastaları) BCC daha agresif seyredebilir.
Copyright 2025 | Doç. Dr. Abdullah Sakin | Tıbbi Onkoloji (Kanser) Uzmanı